Vergoeding van schade na toezegging door een bestuursorgaan

Moet het bestuursorgaan schade vergoeden aan de burger die gerechtvaardigd heeft vertrouwd op een toezegging van een bestuursorgaan, maar het bestuursorgaan dat vertrouwen niet kan honoreren vanwege zwaardere belangen? Staatsraad advocaat-generaal Snijders beantwoordt die vraag bevestigend in zijn conclusie van 21 augustus 2024.

Vertrouwensbeginsel
De algemene beginselen van behoorlijk bestuur schrijven een aantal gedragsregels voor waar bestuursorganen zich tegenover burgers aan moeten houden. Het vertrouwensbeginsel is daar een voorbeeld van. Het houdt in dat een burger erop moet kunnen vertrouwen dat een bepaalde toezegging van een bestuurs­orgaan ook daadwerkelijk nagekomen wordt.

Stappenplan
In een eerdere uitspraak van 29 mei 2019 oordeelde de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State dat bij de beoordeling van een beroep op het vertrouwensbeginsel drie stappen moeten worden doorlopen:
1. Is er een toezegging gedaan?
2. Kan de toezegging aan het bestuursorgaan worden toegerekend?
3. Wat zijn de gevolgen van het gewekte vertrouwen?

Indien de eerste en de tweede vraag bevestigend worden beantwoord, kan er een geslaagd beroep op het vertrouwensbeginsel worden gedaan. Het vertrouwensbeginsel strekt volgens de Afdeling bestuursrechtspraak niet zover dat gerechtvaardigde verwachtingen altijd moeten worden gehonoreerd. Het bestuursorgaan zal de betrokken belangen moeten afwegen. De naleving van de wet, het algemeen belang of de belangen van derden zouden namelijk zwaarder kunnen wegen dan het belang van een burger bij het nakomen van de gedane toezegging.

Conclusie van staatsraad A-G Snijders
De Afdeling bestuursrechtspraak heeft aan staatsraad advocaat-generaal Snijders gevraagd wanneer het bestuursorgaan een schadevergoeding verschuldigd is als het bestuursorgaan een toezegging heeft gedaan, maar de gerechtvaardigde verwachtingen gelet op zwaarder wegende belangen niet heeft hoeven honoreren. De conclusie luidt dat het bestuursorgaan de schade die de burger heeft geleden volledig moet worden vergoed. De schade is in zijn geheel een gevolg van het vertrouwen dat ten onrechte bij de burger is gewekt.

Uitspraak
De Afdeling bestuursrechtspraak moet nog uitspraak doen. Tot die tijd zullen we moeten afwachten of de conclusie van staatsraad advocaat-generaal Snijders door de Afdeling bestuursrechtspraak wordt overgenomen.